Yenidoğan ve çocuklarda doğuştan, doğum sırasında ya da sonrasında birçok ortopedik hastalıkla karşılaşılabilmektedir. Bunlardan bazılarında konservatif tedaviler uygulanırken bazı durumlarda cerrahi yöntemlere başvurmak gerekmektedir. İşte yenidoğan ve çocuklarda sık karşılaşılan ortopedik hastalıklar…
Gelişimsel Kalça Displazisi nedir?
Gelişimsel kalça displazisi (GKD), doğumdan hemen sonra teşhis edilebilen ve başlangıçta femur başı asetabulum ilişkisinin bozulmadığı bir hastalıktır. Kız çocuklarda daha sık rastlanır. Zamanla (bebek büyüdükçe) kalça eklemindeki yumuşak dokularda ve kemik dokularındaki patoloji dolayısıyla eklemde tam çıkıklar oluşmaktadır. Eğer doğumda kalçanın çıkık olduğu tespit edilirse, “doğuştan” veya “konjenital” terimleri kullanılır. Konjenital çıkıklara sendromik hastalarda rastlanır. Tanı, doğum sonrasında ilk üç ayda yapılan kalça ultrasonografisinde (US) konulmaktadır. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı kalça ultrasonunu rutin tarama olarak zorunlu kılmıştır. Tanının gecikmesi sonucu çocuklar topallayarak hekime gelirler. Oluşacak bu sorun geç dönemde ciddi sakatlıklara yol açmaktadır. Erken dönem 0–6 ay çocuklarda konservatif tedavi (pavlik bandajı), geç dönem 6–18 ay çocuklarda cerrahi yöntemler uygulanmaktadır.
Legg-Calve-Perthes Hastalığı nedir?
Legg-Calve-Perthes Hastalığı, kalça eklemini besleyen damarlanmanın bozulması sonucu kalça ekleminin uyumunun bozulmasıdır. En sık 2-12 yaş arasında (En sık 4-9 yaş grubu, erkeklerde daha sık) topallama ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Çocuklarda kalça bölgesinde 7 günden fazla süren ağrı ve ateş olmaksızın topallama Perthes hastalığını düşündürmelidir. Bazen ameliyatsız tedaviyle iyileşebilirken bazen de ameliyata rağmen iyileşme istenildiği gibi olmayabilir. Dünyada henüz tedavisi ile ilgili yaklaşımlarda netlik olmayan bir hastalıktır.
“Doğuştan çarpık ayak, en sık karşılaşılan doğumsal ortopedik anormalliktir”
Doğuştan ayakların çarpık olması tek ya da çift taraflı olabilir. 1–2/1000 canlı doğumda karşılaşılan, yoğun tedavi gerektiren en sık doğumsal ortopedik anormalliktir. Erkek cinsiyette daha sıktır. Cerrahi tedavi gerekmeden toplamda ortalama 6-7 kez tekrarlayan haftalık alçılarla düzelme sağlanır.
Serepal Palsi nedir?
Beynin oksijensiz kalması sonucu gelişen bir hastalıktır. Bu olay anne bebeğe hamile iken olabileceği gibi; doğum sırasında ve sonrasında gelişen çeşitli nedenlerle oraya çıkabilir. Hadise beyinde ilerleyici değildir. Ancak adalelerde gelişen istemsiz kasılmalar zamanla kemik ve eklemlerde şekil bozukluğuna yol açar. Bu da çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamasında zorluklara yol açabilir. Tedavisinde fizik tedavi, ortopedi iş birliği önemli yer tutar.
Çocuklarda içe ve dışa basma tedavisi var mı?
Yürümeye başlayan çocuklarda görülür. Genellikle ailede benzer sorunlar geçmiş dönemde görülmüştür. Kalça, bacak ve ayak kaynaklıdır. Çocuklar W tipi oturma veya bağdaş kurma eğiliminde olabilir. Bu tip sorunlarının bir kısmı zamanla düzelir. Düzelmeyen sorunların bir kısmı ise ameliyatla düzeltilebilir.
Düz Taban çeşitleri nelerdir?
Fizyolojik esnek olan düz tabanlık
Ayağın iç arkında yük verme ile oluşan çökmedir. Doğumda tüm bebeklerde düz tabanlık vardır. Sağlıklı bebeklerde 3 yaşına kadar düz taban görülebilir. Bu durum yürümeye başlayan çocukta aileleri endişelendirir. Bu şekildeki çocuklarda takviye ve tabanlıklar işe yaramayacağı gibi çocuğun özgüvenini de sarsar. Doktorun ağrılı ve patolojik ayağı ayırt etmesi önemlidir. Ameliyat sınırlı sayıda hastaya gerekir.
Patolojik esnek olmayan rigit düz tabanlık
Beyin felci, kas ve sinir hastalıkları ya da doğumsal kemik anormallikleri ile birlikte görülür. Bu hastalarda sıklıkla ameliyat gereklidir.